Jinên herêma cizȋrê soza rizgarkirina bajarên ku ji aliyê dewleta Tirk ve hatine dagirkirin, didin

Dewleta Tirk a dagirker û çeteyên wê di 10.09.2022’an de êrîşî bajarên Serêkaniyê û Girê Spî kirin û di encamê de bi sedan sivîl di nav de zarok, jin û extiyar jiyana xwe ji dest dan.di van êrîşan de dewleta Tirk çekên qedexekirî yên navneteweyî bikar anîn.

Ev êrîşa hovane bû sedema koçberkirina bi hezaran şêniyên herêmê û bicihkirina wan di kampên penaberan de li herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyê.

Bi boneya çaremîn salvegera dagirkeriya dewleta Tirk û çeteyên wê yên ji bo dagirkirina bajarên Serêkaniyê û Girê Spî, jinên herêma Cezîrê tevî koçberên Serêkaniyê,endama meclisa malbatȇn Şehîdan  Leyla Hemze a ji navçeya Amûdê der barê êrîşên dewleta Tirk a dagirker û çeteyên wê yên li ser herêmên Serê Kaniyê û Girê Spî ȗ Komploya navneteweyî ya li dijî Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan axivȋ û got, “Komploya navneteweyî ya ewqas berfireh a li dijî Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di 9’ê Cotmeha 1998’an de dest pê kir û ev komplo ne cara yekemîn bû, lê ev komplo di asta dewletên hegemonîk û kapîtalîst ev komploya yekemîn e. gelek caran hewl da ku komployên bi vî rengî pêk bîne da ku pêla şoreşgerî ya azadiyê bisekine.”

Leyla wiha got, “dîroka 9’ê Cotmeha 1998’an û 2019’an bi hev ve girêda û da nȋȘanda ku dijmin her tim bi pêkanîn û binpêkirinên xwe yên li dijî gelan hewl dide hovîtiya xwe vejȋn bike , mîna ku di sala 1998’an de Rêber Abdullah Ocalan ji paytexta Sûriyeyê Şam derxistin, di sala 2019an de, bi êrîşa li ser herêma Serê Kaniyê, Girê Spî, ku sivîl lê dijîn, bi van êrîşan re dixwaze  her bi bîr bîne ku ew dixwazin herêmê dagir bikin.ȗ erdnȋgariyȇ bixe bin kontrola xwe ȗ gelȇ herȇmȇ koç bike.

Dewleta Tirk her tim bi hinceta avakirina herêmeke bi ewle destwerdana  ewlehiya herêmê dike, Leyla di nav axaftina xwe de bal kişand ser kiryarȇn ku dewleta Tirk a dagirker û çeteyên wê li herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyê pȇkanȋn e. “Dewleta Tirk ji bo daxwazên xwe yên dagirkeriyê bi cih bîne, beriya êrîşa xwe her tim êrîşên dagirkeriyê li ser herêmê pêk aniye, li ser herêmên Serê Kaniyê û Girȇ-spȋ  bi rêya çeteyên xwe hewl da ku Kobanê dagir bike. Di sala 2014’an de ji bo ku hebûna Kurdan û nasname û çanda gelan ji holê rake, di vî şerî de tevî çeteyên xwe DAIŞ têk çû.

Bi berxwedana ciwan û jinên Kobanî yên ku destanên lehengiyê yên herî bi wate nivîsandin, Yekîneyên Parastina Gel YPG  û hȇza parastina jin YPJ  ku li dijî ȇrȋȘȇn dewleta Tirk seknȇn dȋrokȋ nȋȘandan , ev sekin hiȘt ku dewleta Tirk bi çeteyên wê ve têk biçe.lȇ dȋsa jȋ li vir ranewestiya di dȋroka 20-1-2018 an de ȇrȋȘ bir li ser herȇma Efrȋnȇ ku ev jȋ bi desteka dewletȇn navneteweyȋ hat kirin  ku bȗ sedema koçberkırına bı hezaran sıvȋl.

Êrîşa li ser herêmên Girȇ-Sipȋ û  Serêkaniyê bi armanca desteserkirina herêmên Rojava hate kirin.

Leyla di çarçoveya mijara dagirkeriyê de got, “Dewleta Tirk beriya ku dest bi êrîşên hovane li ser herêmên Serêkaniyê û Girê Spî bike, bi raya giştî re di nava idȋayȇ de bȗ jibo avakirina herȇmeke bi ewle , bi sedema hebȗna terorȇ di herȇmȇ de . Lê ev navçe ji aliyê sivîlan ve hat niştecihkirin. Ev hewldan hemȗ ji bo dagirkirina herêmê û destpêkirina guhertina demografîk e.”

Leyla di berdewamiya axaftina xwe de got: “Dewleta Tirk bi hewldana têkbirina dîrok û çanda herêmê û dûrxistina gelên herêmê ji hev û ev tişt bi komploya navneteweyî ya ku li ser Rêber Abdullah Ocalan xwestin vîna civakê bişkînin.”

axa ku bi xwîna şehîdan hatiye avdan, em ê dev jê bernedin

Leyla di der barê berxwedana ku kur û keçên herêmê li hemberî dagirkeriya dewleta Tirk û çeteyên wê li ber xwe didin, wiha got: “Gelê herêmê ji planên dijmin haydar bûn, ji ber vê yekê her tim bi zarokȇn  xweyȋ berxwedȇr re mil bi mil bûn yek. ji bo pêşîgirtina li her cure terorê, ji ber ku bi xwîna şehîdên me hatiye avdan.

Leyla daxwaza rizgarkirina herêmên dagirkirî (serȇKaniyȇ, Girȇ-spȋ û Efrînê) ji destên dewleta Tirk a dagirker kir, her wiha daxwaza azadiya fîzîkî ya Rêber Abdullah Ocalan kir .

Di encamnameyê de helwesta xwe ya tund nîşan da ku dewleta Tirk a dagirker li dijî gelên herêmê bi taybet li dijî jinên ku ji bo jiyanek azad pȇȘengtiyȇ dikin.

Welatiya bi navê Îlham Ebdulqader Hisên, endama Komîteya Perwerdeyê ya Meclisa Malbatên Şehîdan a navçeya Amûdê û ji bajarê Serê Kaniyê hatiye koçberkirin, di destpêka axaftina xwe de şermezar Êrîşa dewleta Tirk a di Cotmeha 2019’an de li ser herêma Serê Kaniyê,Șermezar kir ȗ got: ev êrîş weke êrîşeke hovane ya li ser gelê Serê Kaniyê nirxand, ji ber ku di sala 2012’an de  bajarê ku gelê wê ji destê Artêşa Azad hatibȗ rizgarkirin hedef girt., piştî wê rêxistina bi navê El-Nusra hat.

Elham xemgînî  xwe li hember dagîrkirina Serê Kaniyê anî ziman, ji ber ku ev bajar bi xwîna şehîdan hatiye avdan.

Da diyarkirin ku ev pilan bi hevkarên dewleta Tirk ên ku bi pereyan li ser xwîna gelê herêmê dane dixebitin, lewra ev êrîş  pêkan bû û ev êrîş weke komployeke li dijî  gelê herêmê nirxand. .”

Em ê ax û welatê xwe ji bîr nekin

Bi van gotinan wê axaftina xwe berdewam kir û wiha got: “Bila dijmin û her kes bizane ku em ê tu carî dest ji ax û welatê xwe bernedin, lê em ê  berxwedanê û daxwaza mafê xwe bidomȋnin û daxwaza rizgarkirina bajarê xwe yê ku. ji aliyê dewleta Tirk a dagirker û çeteyên wê ve hatiye dagirkirin bikin .

Ma em ne xwedȋ nasname ne ?

Wiha pirs kir, ma nasnameya me nîne? Ma mafê me nîn e ku em bibin xwedî ax û welat, an nasname, an jî ji ber ku em kurd in ku wek nijad şer dikin û me tune dikin.

Di dawiya axaftina xwede wiha got: “Kî fikrê Rêber Abdullah Ocalan bixwîne û hişê xwe ronî bike û bi ramana Rêbertî perwerde bike, ne mimkûn e ku dev ji prensîbên xwe berde, her gotin, her gav, her pirtûkek Rêber Abdullah. Ocalan, her perwerdehiya me xurt dike, lewma em soz didin ku heta rizgarkirina bajarên me Serêkaniyê ya dagirkirî emȇ têkoşîna xwe bidomînin û daxwaza derxistina van dagirkeran ji axa me ya dagirkirî û azadiya Rêber Abdullah Ocalan bikin.

Derbarê heman mijarê de Rêvebera Partiya Yekîtiya Demokratîk PYD’ȇ a navçeya Amûdê Cîhan Ehmed jî wiha got: “Em weke pêkhateyên Bakur û Rojhilatê Sûriyê vê êrîşa dewleta Tirk a li ser Sûriyê şermezar û lanet dikin. Bajarên Serȇkaniyȇ  û  Girê Spî û dewletên desthilatdar û dostên welatê ku rê li ber dagirkirina herêmê dan.”

Wê her wiha got, “Ev êrîş ne tenê gelê Kurd bû armanc, ji ber ku li bajarê Serê Kaniyê pêkhateyên din ên Ereb û yên din dijîn û gel ji prensîba biratiya gelan û biratiya gelan dûr dixe. neteweya demokratîk ji bo wan di rêxistin û xebatê de bû bingeh û herêm bi hevgirtin û hevkariyê hate naskirin, yekitî bi berxwedana gelê herêmê bi hemû pêkhateyên xwe ve diyar bû, lê ev tişt dewleta Tirk jȇ razî nebû. destwerdana li herêma ku ji aliyê gel ve bi sîstema rêveberiya xweseriya demokratîk dihat birêvebirin, kir û xwest çeteyên xwe yên ji Artêşa Azad û çeteyên din li herêma Serê Kaniyê bi cih bike.

Her wiha got, “Dewleta Tirk û çeteyên wê jinan hedef digirin, ji ber ku ji jinên rêxistinbûyî yên ku ji bo azadiya xwe û azadiya civaka xwe dixebitin û têkoşînê dikin  ditirsin .” Dema ku li kêleka gundê Til Cuman ji aliyê balafirên bêmirov ve hat hedefgirtin. “Ev lawaziya dewleta Tirk û tirsa wê ya ji gelê herêmê piştrast dike.

Di dawiyê de Cîhan Ehmed tekez kir, ku “Heta serkeftin û azadkirina Serê Kaniyê û Girȇ-spȋ em ê mil bi mil bi hêzên xwe re bin.”

Di berdewamiya axaftinan  de Sebah Xelef behsa pȇvajoya koçberbûna xwe ji Serêkaniyê kir ku derbasî sala xwe ya çaran bûye û xelkê wê di koçberiyê û zehmetiyên jiyanê derbas dibin de kir.

Wê di destpêka axaftina xwe de got, “Dewleta Tirk a dagirker beriya êrîşa xwe gelek caran gef li herêma me xwaribû, lê me ji van gotin ȗ gefan bawer nedikir. Êrîşa xwe ya li ser gund ȗ bajarê Serêkaniyê ȗ Girȇ-Spȋ û piştre êrîşî xwe li ser bajêr kirin.”

Wê di berdewamiya axaftina xwe de ji me re diyar kir dema ku ew ji malên xwe derketin heta ku gihiştin navendeke ewle ya ji bo ew tê de cih bigirin, wiha got: “Em û hemû malbatên taxê derketin derve, heta ku erebeyek hat ku wan bigihîne gir. ew çend rojan tevî malbatekê li kampan man.

Sebah Xelef bal kişand ser hedefgirtina dewleta Tirk a li ser herêmên wan, bi girtina Rêber Abdullah Ocalan re, ji bo şikandina îradeya vî gelȇ ku parastina xwe û axa xwe dike.

Di dawiya axaftina xwe de êş û azarên wan, şert û mercên xerab ên zivistan û havînê ku li van kampan dijîn û nebûna pêdiviyên jiyanê anî ziman û xwest bi silametî vegerin mal û warên xwe.

Ji aliyê din ve Xedîce Silo got, “Dema ku dewleta Tirk a dagirker êrîşî taxên me kir û bi balafiran taxên me bombebaran kirin, jin, zarok û extiyar jî di nav de hemû welatî ji herêmê derketin, hin ji wan koçberî dibistanên ku amade kiribûn bûn. da ku wan li wir wergirin û yê din jî derbasî kampan bibin û hinek jî li mal û warê xwe man.”

Wê di berdewamiya axaftina xwe de behsa êş û azarên kampan ji kêmbûna av û kehrebê û neçûna zarokan a dibistanê û xwendina xwe bi dawî ne kirin, û tevî van rewşan jî emȇ bi hevre yekbin heyanȋ rizgarkirina axa xwe.

Di heman çarçoveyê de Emîna Hesen got, “Dewleta Tirk hewl dide îradeya gelê Kurd li hemû herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bişkîne û ji ber ku negihîştiye armanca xwe ,ji aliyȇ din ve jȋ dixwaze azadȋ ȗ nasnameya vȋ gelȋ bitepisȋne.

Di dawiya axaftina xwe de bal kişand ser têkoşîna li dijî dagirkeriyȇ û wiha got: “Em ê bi hêz bimînin û em ê têbikoşin ku vegerin warên xwe û dijmin û alîgirên wan ji axa xwe ya dagirkirî derbixin.